T To εγώ μέσα στο εμείς
Θέλοντας να αναδείξουμε τον ρόλο, τη σημασία και την αλληλεπίδραση που έχει η ομαδοποίηση και κυρίως στις αναπτυξιακές ηλικίες θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε να αναλύσουμε και να θέσουμε διάφορα βασικά ερωτήματα, τα οποία θα μας βοηθήσουν για την καλύτερη παροχή υποστήριξης στα ίδια τα παιδιά.
Πώς ορίζεται όμως η ομάδα;
Η ομάδα ορίζεται, όταν δυο ή περισσότερα άτομα: Επιδιώκουν στόχο ο οποίος είναι κατανοητός και αποδεκτός από όλα τα μέλη. Αλληλεπιδρούν , αλληλεξαρτώνται και αλληλοϋποστηρίζονται στην προσπάθεια τους να πραγματώσουν το συγκεκριμένο στόχο. Νοιώθουν τα ίδια ότι αποτελούν μέλη της ομάδας και αποδέχονται άλλα άτομα ως μέλη της ομάδας τους. Αποδέχονται κανόνες που αφορούν θέματα κοινού ενδιαφέροντος. Συμμετέχουν σε ένα σύστημα αλληλοσυνδεόμενων ρόλων. Ικανοποιούνται με τη συμμετοχή τους στην ομάδα.
Η συχνότητα των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των μελών. Η αποδοχή της ιδιότητας του μέλους της ομάδας. Η αναγνώριση της ιδιότητας του μέλους από τρίτους.
Όλα αυτά τα ερεθίσματα μας οδηγούν να κατανοήσουμε την έννοια της ομάδας και να προβληματιστούμε στο:
Γιατί να μελετήσουμε μια ομάδα; Η απάντηση εδώ δίνεται αντιλαμβανόμενοι πως μια ομάδα έχει πρακτική εφαρμογή στην καθημερινή ζωή , είναι μια μικρογραφία του κοινωνικού συστήματος και τέλος στον αθλητισμό , που ασχολούμαστε , είναι χώρος εφαρμογής προπονητικών προγραμμάτων. Μέσα εδώ θα πρέπει να αξιολογήσουμε και την ομοιογένεια της ομάδας. Μια ξεχωριστή παράμετρο που χαρακτηρίζεται από την ομοιογένεια στις φυσικές ικανότητες μεταξύ των μελών , ΔΕΝ εγγυάται επιτυχία από μόνη της, στα κοινωνικά χαρακτηριστικά αυξάνει την πιθανότητα επιτυχίας και αποτρέπει τη δημιουργία<<κλίκας>> όπως και ότι η συναίνεση για το <<κύρος>> αυξάνει την πιθανότητα επιτυχίας της ομάδας.
Πολύ σημαντικό ρόλο στη δημιουργία μιας ομάδας παίζει ο σχηματισμός και η λειτουργία της. Εδώ θα πρέπει να ορίσουμε τις φάσεις του σχηματισμού , τους ρόλους των μελών, τους κανόνες λειτουργίας της ομάδας και την συμμόρφωση των μελών σε αυτούς.
Οι φάσεις του σχηματισμού σε μια ομάδα , επιγραμματικά , είναι η συγκρότηση , η σύγκρουση , η συνοχή , η απόδοση και τέλος η διάλυση. Η σειρά θα πρέπει να είναι σταθερή και ορισμένη χρονικά για την μεγιστοποίηση του ποσοστού επιτυχίας του στόχου.
Οι ρόλοι μέσα στην ομάδα θα πρέπει να είναι κατανοητοί και αποδεχτοί από όλα τα μέλη , να μην έχουν διαφορές στο κύρος τους και τέλος εκτός από τους προσωπικούς ρόλους κάθε ομάδα θα πρέπει να έχει την δική της ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ.
Θα πρέπει να δείξουμε και να τονίσουμε στα μέλη της ομάδας πως οι κανόνες και η ύπαρξη τους συνεισφέρει στην απόδοση της ομάδας, ότι η συμπεριφορά του καθενός συντελεί στην επιτυχία της ομάδας και τέλος θα πρέπει να ανταμείψουμε τα μέλη που ανταποκρίνονται.
Τέλος η συμμόρφωση των μελών εξαρτάται από το αντιλαμβανόμενο <<κύρος>> των καθοδηγητών , από τον αριθμό των ατόμων που ασκούν κοινωνική επίδραση και από την συνοχή της ομάδας.
Η συνοχή της ομάδας όμως τι είναι; Μετριέται η συνοχή; Ποιοι παράγοντες μπορούν να την επηρεάσουν; Επηρεάζει η συνοχή την απόδοση; Εγώ μπορώ να επηρεάσω τη συνοχή; Και αν μπορώ πώς;
Έτσι λοιπόν η συνοχή μπορούμε να πούμε ότι είναι εκ φύσεως η διαπροσωπική έλξη των μελών , η ελκυστικότητα της ομάδας , η επιδίωξη κοινών στόχων, η επιθυμία παραμονής στην ομάδα , η αίσθηση του να ανήκει κανείς στην ομάδα.
Όλα τα παραπάνω σε μια σύνθεση μεταξύ τους και όχι μεμονωμένα.
Η μέτρηση της συνοχής μπορεί να γίνει μέσω ερωτηματολογίων στο περιβάλλον της ομάδας με έμφαση των ερωτήσεων στο δέσιμο της ομάδας , τόσο σε κοινωνικό όσο και σε εργασιακό ( προπονητικό) επίπεδο, αλλά και στην ελκυστικότητα της ομάδας . Μπορεί να γίνει επίσης μέσω κοινωνιογραμμάτων που θα έχουν να κάνουν με την συμπάθεια ή την αντιπάθεια μεταξύ των μελών.
Όσον αφορά τους παράγοντες που επηρεάζουν τη συνοχή θα εστιάσουμε σε δυο άξονες. Στους περιβαλλοντικούς που έχουν να κάνουν με τις υποχρεώσεις του μέλους απέναντι στην ομάδα και στην ύπαρξη κάποιας ενδεχόμενης δέσμευσης απέναντι στην ομάδα και στις αξίες της ομάδας (προσωπικοί παράγοντες, ικανοποίηση αναγκών, διαπροσωπικές σχέσεις).
Άλλων ειδών παράγοντες είναι η συμπεριφορά του ηγέτη, το στυλ εργασίας, οι σχέσεις του ηγέτη με την ομάδα, οι ομαδικοί παράγοντες, το είδος αθλήματος, οι παράγοντες ηγεσίας και ο προσανατολισμός της ομάδας.
Η σχέση μεταξύ συνοχής και απόδοσης είναι αμφίδρομη. Η επίδραση της απόδοσης στη συνοχή είναι μεγαλύτερη από εκείνη της συνοχής στην απόδοση. Η συνοχή επηρεάζει την απόδοση σε αθλήματα αλληλεξάρτησης των ενεργειών των μελών. Σε αυτή την περίπτωση εμφανίζεται το φαινόμενο της λούφας το οποίο παρουσιάζεται σε καταστάσεις όπου δεν φαίνεται εύκολα το πόσο προσπαθεί κανείς. Για την αποφυγή του μπορούμε να προβούμε σε αξιολόγηση και ανατροφοδότηση προς κάθε αθλητή, στην κατανόηση της σημασίας του ρόλου των αθλητών από τους ίδιους και να τους παρέχουμε μια αίσθηση σιγουριάς για αντικειμενική κρίση του προπονητή τους. Πρακτικά αυτό μπορεί να γίνει με το να δώσουμε ευκαιρίες στους αθλητές για να πάρουν πρωτοβουλίες. Να αναπτύξουμε την υπερηφάνεια και την αίσθηση του<<ανήκειν>> στην ομάδα. Να βάλουμε ρεαλιστικούς στόχους απόδοσης. Να Εξηγήσουμε τη συνεισφορά του κάθε ρόλου στην επιτυχία της ομάδας.
Κλείνοντας και αφού έγινε μια προσπάθεια προσέγγισης στην έννοια της ομάδας θα ήθελα να θέσω πέντε ερωτήματα τα οποία μπορείτε να τα συζητήσετε με τον εαυτό σας , το περιβάλλον σας και πάνω από όλα με τα ίδια τα παιδιά.
Έτσι λοιπόν αν μπορούσαμε να βάλλουμε 6 λέξεις αντίστροφα από το 6 προς το 1 για να οδηγηθούμε από το ΕΓΩ στο ΕΜΕΙΣ αυτό για εμένα θα ήταν έτσι:
ΕΜΕΙΣ
ΕΓΩ ΦΤΑΙΩ
ΣΕ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ
ΕΣΥ ΤΙ ΓΝΩΜΗ ΕΧΕΙΣ;
ΜΠΡΑΒΟ ΕΚΑΝΕΣ ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ
ΠΑΡΑΔΕΧΟΜΑΙ ΟΤΙ ΗΤΑΝ ΔΙΚΟ ΜΟΥ ΛΑΘΟΣ
Ακολουθήστε μας
Leave a Reply